172 APPENDIX.
Hinc maturæ tempore messis imminente,
Campum partiri studuit cervoque monente.
Tota die pertica illum metientes,
Non Secum conveniunt, sed sunt dissidentes.
Conflictu non impari name concurrentes,
Partibus imparibus, sibi non sunt convenientes.
Aprum die tertio cervus secum duxit,
Formam litis dirimeret judicem conduxit ;
Nam nimis ecce diu litis discordia fluxit.
Aper sagax arbiter partes convocavit,
" Stabitis judicio vos meo ?" rogavit ;
Illis concedentibus, diem protelavit ;
Nam nox instabat : sic ad sua quiseque meavit.
Mane facto siquidem lis est renovata,
Ab apro sententia fertur promulgata,
" Hæc perfecta semper sit agri dominata,
Quæ citius sepis poterit percurrere prata."
" Heu me !" fit hericius, " non est [tibi] curæ
De cervi longissimo deque meo crure ;
Hoc est impossibile, contra jus naturæ,
Ut mihi proveniat illo victoria jure.
In hunc modum queritans, flens domum perrexit,
Quem ut sua mulier dolentem conspexit,
Quærere quid hoc sit minime neglexit ;
Ille rei seriem fido sermone retexit.
Tunc ait hericia veritate scita,
" Notum tibi satis est, quod nos simus ita
Conformes et similes in hac ambo vita,
Ut mens discernat inter nos nulla perita.
" Igitur consilium sanum tibi dabo :
Vobis simul stantibus, ego contra stabo.
Cum ad me cucurrerit, tunc ego clamabo,
' Perveni citius, ex hoc tibi prata negabo ?'
" Hoc idem tu facies, donec sit confusus,
Et recedat penitus lassus et illusus ?"
Hoc artis ingenio cervus est conclusus,
Contra spem misero fructus conceditur usus.
Igitur a simili Deus, rector poli,
Superbos humiliat, mites jubet coli ;
APPENDIX. 173
Et quia non omnia præstat uni soli,
Corporis exigui vires contempnere noli.
[MORALITAS.]
Hoc designat fabula quam modo narravit,
Uni quod omnipotens cuncta non donavit ;
Sed ex parte erigit quos ex parte stravit ;
Consilio pollet cui vin natura negavit.
EXPLICIT.