FABULA V.

GAUDIA vir justus conans præfata mereri,
    Dulce solum patriae deserit atque thorum ;
Pro benia remeat ad saneti limina Petri.
     Huic matrona fuit sobria, pulera nimis.
Lacteau huic vuultus, et est nivis aemula, dentes
     Sunt nivei ;  facies huic ut Apollo cluit.
Cum bella facie Citharea gerit mala bella ;
      Vincitur ipsa Venus a facie rosea,

                    APPENDIX.                 179

Uni subjecto tribuens natura pudorem ;
       Cum forma, quamvis rara sit illa seges ;
Raro pudicitia amimim, forma, sunt in eodem
        Subjecto, ;  Thais effugat Andromadem.
Helena Penolpes mallet cito tollere sedem,
    Illuis in solio collocat et Venerem.
Ista die quadam confines ivit ad aedes ;
    Cernitur a quodam puberre sponsa proba
Sauciat istius cor et renes pulera virago ;
    Hujus languere coepit amore paris.
Xenia multa Paris castae legat muliere,
    Ut per dona sua flectere possit eam.
Nam regum corda flectuntur munere ;  Petri
    Sedes precanti munere dat benuam ;
Datque potestatem, dat honorem, pontificatum.
    Judicis excoecat lumina gaza potens.
Calcat virtutem ;  sublimat et illa scelestum ;
    Dat genus et mores ;  decipit illa probos.
Parvus cum magno secctantur munera ;  proh !  proh !
    Cum sacramentis venditur ipse Deus.
Scindere mucro nequit adamentem ;  munerer moechus
    Non potuit sobriam flectere quoque modo.
Ignitis jaculis Venus hujus viscera torret :
    Sic detgit miser hic, pallor obit faciem.
Daemonis adjutrix anus hune ducembere cernit :
    “Pallida sint ora cur nimis?”  illa rogat
Huic narrare gudet :  instat magis et prtit illa,
    Ut morbi vulnus insinuetur ei.
Vulnera nemo potest medicina clausa mederi :
    Sanat aperta bene bulnera docta manus.
Huic vetulaeque gravi se dicit mulieris amor
    Captum tam graviter, vivere quod nequeat.
“Gaude :  sis hilaris,” aiit isti daemone pejor
    Femina :  manque facit, quod Satanas refugit.
Femina nequitia vincit genus omne baratri ;
    Pefor sub coelo bestia nulla manet.
“Esto securus isius amore potiri
    Arte mea volo concito, crede mihi.
Per triduum tu nulla cani dones alimenta,
    Istie jejuno cepae ferens acidum.”
                                                                        2 n

                    APPENDIX.                 180

Esuriens Canis est, illud quamvis sit amarum,
    Escas insipidas esse facitque fames.
Consumto cepe facies canis imbre madescit :
    Quaerit anus sponsam, quam pais his adamat.
Sponsa canis vidit faciem ;  cernit lacrimarum
    Fontem ;  tune quaerit, “Cur gemit illa canis?”
Ebria respondit anus isti, daemonis arte.
    “Haec mea nata fuit, pulera, pudica nimis,
Quam juvenis pulcher nimium dilexit amore,
    Flectere muneribus hanc nequiensve minis.
Hoc dolet alma Cypris ;  hammonis poplite flexo
    Auribus insonuit cum lacrimis precibus
Ut contempticem Beneris stimulet cruco dira,
    Ne reliquae temnant ejus opus, velut haec.
Cum judex sontis non vult punire reatum,
    Semita peccandi tune dabitur miseris.
Assolet unius scelerum terrere ministros
    Passio, pownarum labis iterque serat.
Astrorum censor hoe pensans, idola natae
    Attribuitque canis :  ergo madet laerymis.”
Istis auditis singultat femina casts,
    Conscia mens sceleris crebro pavere solet.
Se queritur vetulae sprevisse cupidinis areus.
    “O quam grande nefas hoe,” ait, “est,” vetula.
“Consilium sanum contemnit nemo disertus :
    Ergo meum rectum percipe consilium.
Antidotum agatum tibi spero referre, favente
    Plasmatore pio, qui dedit esse mihi.
Fac moechi velle, tu ne mutabere formam
    In canis, ut proles est mea versa Jove.”
Haec decepta dolis, jussis mulieris obedit,
    Ne sibi donetur effigies catuli.
Quaerit anus puerum, quem flamma perussit amoris ;
    Hune ducit meretrix pessima :  junxit eos.
Stagnis non aliqua lethaeis bestia tantis
    Venit, plena dolis femina prava velut.
Luciferi turma cui nequit fraude nocere,
    Hunc mulier fallit vulpide fraude sua.